Θα ξεκινήσω με spoiler. Η πρώτη μου επαφή με τον θαυμαστό χώρο του reviewing, έπειτα από μερικά χρόνια… ανάπαυσης, συντελέστηκε με ένα υπέροχο, Ελληνικής κατασκευής, phono stage!
Η Echo Diastasis ιδρύθηκε το 2016. Έχει έδρα τη Λάρισα. Ο άνθρωπος που υλοποιεί το εγχείρημα ονομάζεται Γιώργος Λουτρίδης και ασχολείται είκοσι και πλέον χρόνια με την υψηλή πιστότητα και οι σπουδές του έχουν να κάνουν με τη σχεδίαση και την παραγωγή κυκλωμάτων ήχου, από κοινού με τον αδελφό του, Σπύρο Λουτρίδη (άνθρωπος με πτυχία στην Ηλεκτρακουστική, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Βόλου).
Στην γκάμα της εταιρίας περιλαμβάνονται, εκτός από τον PH-79 (στη δεύτερη έκδοση, πλέον), ο προενισχυτής PRE-79, ο τελικός Α-79 και ο ολοκληρωμένος Ι-79. Οι κατασκευές της Echo Diastasis διέπονται από συγκεκριμένη φιλοσοφία: καινοτόμες ιδέες, προσεγμένα υλικά, αυστηρή προσοχή σε όλες τις βαθμίδες, ποιοτική χειροποίητη εργασία και σε βάθος γνώση των πραγμάτων. Η συνομιλία που είχα με τον Γιώργο Λουτρίδη φανέρωσε άνθρωπο με πολυσχιδή ιδιοσυγκρασία αλλά και επιμονή. Το κύκλωμα του phono stage τον απασχολεί εδώ είκοσι χρόνια, αποτέλεσε μάλιστα την πρώτη κατασκευαστική προσπάθεια της Echo Diastasis (PH-7).
v.1 Vs v.2
Η εταιρία αναφέρει ότι για τον PH-79, ήδη από την πρώτη του έκδοση, έχουν ενσωματωθεί ειδικές τοπολογίες ενίσχυσης, επιπρόσθετος σταθεροποιητής για απομόνωση του θορύβου, και έχει δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα για απαλλαγή από τον θόρυβο στα σήματα χαμηλής τάσης. Η ισοστάθμιση είναι ενεργή, με διαχωρισμό των πόλων υψηλών και χαμηλών συχνοτήτων, μηδενική ανάδραση και όλα αυτά υπό το πρίσμα του σωστού ταιριάσματος των υλικών. Δεν το λες και απλό όλο αυτό το εγχείρημα, δεδομένου ότι οποιαδήποτε απόκλιση (σχεδιαστική ή στη συμπεριφορά των εξαρτημάτων κατά μήκος του σήματος) δημιουργεί ανισορροπίες που επιδρούν καταλυτικά στο τελικό αποτέλεσμα.
Οι διαφορές ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη έκδοση είναι αρκετές, εσωτερικά και εξωτερικά. Ο v.2 προσφέρει δυνατότητα ταυτόχρονης σύνδεσης δύο κεφαλών και διαθέτει διακόπτη σίγασης/stand by, ώστε το κύκλωμα να παραμένει σε …εγρήγορση. Και τα δύο έχουν προστεθεί στην πρόσοψη και ελέγχονται από toggle switchers. Μιλώντας για την πρόσοψη της συσκευής, αυτή είναι ανασχεδιασμένη από αλουμίνιο πάχους 1cm, στην οποία δεσπόζει ο λογότυπος της εταιρίας.
Το σασί είναι πιο ενισχυμένο, σε σχέση με τον προκάτοχό του, με βελτιωμένη ακαμψία και με τα ποδαράκια στήριξης (τρία τον αριθμό) να έχουν αλλάξει και αυτά, προς όφελος της μηχανικής απομόνωσης. Ασυνήθιστη είναι η επιλογή για τις υπόλοιπες πλευρές της συσκευής, οι οποίες είναι “σαγρέ” σαν επιφάνειες και φέρουν μαύρο-γκρι χρωματισμό. Πραγματικά, η εντύπωση που μεταδίδει αυτή η industrial αισθητική, μέσω της όρασης και της αφής, είναι αυτή μιας αξιόπιστης, σοβαρής μονάδας που θα αντέξει στον χρόνο.
Στην πίσω πλευρά, συναντάμε τρία ζεύγη επίχρυσων υποδοχών RCA (δύο εισόδου, ένα εξόδου) και δύο σημεία γείωσης.
Αφού συνδέσουμε τις κεφαλές στις εισόδους, επιλέγουμε κάθε φορά το είδος της κεφαλής (ΜΜ, ΜC χαμηλής εξόδου και MC υψηλής εξόδου) και την αντίσταση εισόδου. Οι δύο αυτοί επιλογείς, τοποθετημένοι στα άκρα της πρόσοψης, υλοποιούνται με χρήση ρελέ υψηλής ποιότητας. Ο διακόπτης έναρξης/παύσης της λειτουργίας τοποθετείται στα αριστερά, κάτω από τον επιλογέα του κέρδους της κεφαλής. Εξασφαλίζεται έτσι η άμεση πρόσβαση σε αυτόν. Όλα τα χειριστήρια μεταφέρουν μια βαριά αίσθηση κατά τη χρήση τους και παράγουν χαρακτηριστικούς ήχους που παραπέμπουν σε μια πολύ ποιοτική κατασκευή.
Στα ενδότερα…
Στα αριστερά του σασί δεσπόζουν οι δύο custom Εl-core μετασχηματιστές. Αποτελούν υλοποίηση ελληνικού εργαστηρίου με προδιαγραφές της Echo Diastasis, προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη απόρριψη του θορύβου RF από τη γραμμή τροφοδοσίας.
Η πολύ καλής ποιότητας πλακέτα του τυπωμένου κυκλώματος, μειώνει τις διαδρομές του σήματος και φέρει εξαρτήματα από κατασκευαστές εγνωσμένης αξίας στον χώρο του audio (Chemi-Con, Vishay). Ανάλογης ποιότητας είναι και η ΟFC καλωδίωση, η οποία, με βάση τις πληροφορίες μας, στο άμεσο μέλλον, θα μπορεί να γίνει και OCC.
Η Εcho Diastasis αναφέρει με έμφαση ότι το κύκλωμά της είναι καθαρής τάξης Α και το σήμα κάθε καναλιού ακολουθεί διακριτή διαδρομή από την είσοδο μέχρι την έξοδο. Πλήρες dual-mono δηλαδή, ξεκινώντας ήδη από την τροφοδοσία του ρεύματος. Αναφέρει επίσης ότι το κύκλωμα είναι μηδενικής αρνητικής ανάδρασης (zero global feedback), ωστόσο το πιο σημαντικό βρίσκεται εδώ: το σήμα συναντά το τμήμα αποέμφασης της RIAA μέσω διπλού ενεργού κυκλώματος, το οποίο διαχωρίζει τους πόλους των υψηλών και χαμηλών συχνοτήτων, ήδη από το στάδιο εισόδου, προκειμένου να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια στο σήμα, με ταυτόσημα χαρακτηριστικά και στα δύο κανάλια! Και μάλιστα χωρίς τη χρήση υποηχητικού φίλτρου.
Ο κατασκευαστής υπόσχεται απόκλιση της τάξης των 0,05dB ανάμεσα στα κανάλια και επίπεδο θορύβου -79dBA για τις MC κεφαλές και -90dBA για τις MM. Η σχεδίαση ενσωματώνει στάδιο εισόδου χαμηλής χωρητικότητας εισόδου (που επιτρέπει τον συνδυασμό και το ταίριασμα με όλες τις φωνογραφικές κεφαλές) και, όπως και στην αρχική έκδοση της συσκευής, δίνει έμφαση στην ελαχιστοποίηση του θορύβου. Βελτιωμένο επίσης είναι και το στάδιο εξόδου που παρέχουν περισσότερο ρεύμα (και μπορούν να οδηγήσουν μεγαλύτερα μήκη καλωδίων). To κύκλωμα βασίζεται τόσο σε διπολικούς ημιαγωγούς όσο και σε JFETs και MOSFETs, αποφεύγοντας τα μειονεκτήματα των παθητικών κυκλωμάτων αποέμφασης και κερδίζοντας σε καθαρότητα, δυναμική περιοχή, διαχωρισμό και εν τέλει σε μουσικότητα, με μια σχεδίαση που μάλλον είναι η πρώτη του είδους, όπως υποστηρίζει ο Λουτρίδης.
Να σημειώσουμε τέλος ότι από την έναρξη λειτουργίας μέχρι την αναπαραγωγή του σήματος, η συσκευή τηρεί περίπου δέκα δευτερόλεπτα σιγής (το ίδιο συμβαίνει όταν επανερχόμαστε από κατάσταση αναμονής), ώστε να αποφεύγονται οι ανεπιθύμητοι θόρυβοι.
Σαν μουσικό όργανο
Ο PH-79 τροφοδοτήθηκε κατά κύριο λόγο από την κεφαλή κινητού πηνίου Hana EL. Επιλέχθηκε η θέση «MC Low» στην επιλογή του κέρδους και τα 470Ω αντίστασης εισόδου. Το πλατό που χρησιμοποιήθηκε είναι το DPS, στην πρώτη του έκδοση και βραχίονας ο διασκευασμένος από τη γερμανική εταιρία, Rega RB250.
Η προσθήκη του υπό εξέταση προενισχυτή στην αλυσίδα αναπαραγωγής επέφερε καθολική αλλαγή στο τελικό αποτέλεσμα. Ο PH-79 v.2 χρησιμοποίησε την πληροφορία που έστελνε η κεφαλή, για να δομήσει ένα ολόκληρο μουσικό σύμπαν, με τρόπο εντελώς δικό του! Ήδη πριν ακουμπήσει η βελόνα στο αυλάκι, εντύπωση προκαλεί η παντελής απουσία ενδογενών θορύβων, ενώ κατά τη διάρκεια της ακρόασης, το επίπεδο του θορύβου παράμενε πάντα από χαμηλό έως πρακτικά ανύπαρκτο, λες και επιδρά κάποιο σύστημα αποθορυβοποίησης. Όντως, κερδίζεται πολύτιμος χώρος στη δυναμική περιοχή, με εμφανή επίδραση στην περιγραφή των συντελεστών και την ακολουθία των δυναμικών εναλλαγών, με πλέον εντυπωσιακή τη συμπεριφορά στις εναλλαγές χαμηλής έντασης σε μεγάλα ορχηστρικά σύνολα. Οι παύσεις αποκτούν οντότητα και οι νότες οργανική πληρότητα.
Τα μπάσα εμφανίσθηκαν με ισχυρό, ελεγχόμενο όγκο και καθαρή ατάκα, είτε αναφερόμαστε σε ηλεκτρικά είτε σε ακουστικά όργανα. Επιπλέον, η συνύπαρξη μπάσου και μπότας, που συχνά αποτελεί πονοκέφαλο με τις κεφαλές κινητού πηνίου, στην περίπτωση του ελληνικού phono stage, αποτελεί «βούτυρο στο ψωμί» του. Οπότε, θεωρήστε δεδομένο ότι η ρυθμική βάση δημιουργεί με εμφατικό τρόπο το απαραίτητο υπόβαθρο των συνθέσεων.
Η μεσαία περιοχή χαρακτηρίζεται για την γλαφυρότητα της περιγραφής, αναπτύσσει με σαφήνεια την παρουσία οργάνων και ερμηνευτών ως προς τις τρεις διαστάσεις του χώρου, οπότε δεν σταμάτησε να με εκπλήσσει η έντονα τρισδιάστατη υφή, χαρακτηριστική σε ολιγομελή σχήματα.
Η υψηλή περιοχή, δίδει αρχικά την εντύπωση ότι είναι ένα …κλικ λιγότερο φωτεινή. Με την πάροδο των ακροάσεων, όμως, αποδείχθηκε ότι κάνει την πλέον αθόρυβη δουλειά. Παράγει …ατελείωτο αρμονικό πλούτο, περιγράφει με ζεστασιά αλλά χωρίς επίπλαστους χρωματισμούς τα κύμβαλα, προσδίδει οξύτητα στις χορδές του βιολιού και επιτρέπει στις σοπράνο να φτάσουν τις ανώτερες νότες τους, χωρίς να διαταραχθεί η μετάβαση από την ανώτερη μεσαία περιοχή.
Το σήμα διακρίνεται για την ομοιογένεια του σε όλο το μήκος του φάσματος ενώ στα πολύ δυνατά χαρακτηριστικά του PH-79 v.2 είναι η στερεοφωνική του εικόνα. Μεγάλων διαστάσεων, επιτρέπει την πυκνή ανάπτυξη των ενορχηστρώσεων, εντός των οποίων θα φωτίσει με μαεστρία επιμέρους πτυχές της χωροθέτησης και της μίξης.
Ο χαρακτήρας του προενισχυτή συμβάλλει στην ικανότητα που διαθέτει να ακολουθεί κατά γράμμα τις συναισθηματικές διαθέσεις. Ήρεμος, στο soundtrack της Μπλε ταινίας (συνθέσεις του Z. Preisner, με συμμετοχή της Silesia Philarmonic Choir, Virgin 1993). Αγρίεψε, στο ομότιτλο των Rammstein, με τις ηλεκτρικές κιθάρες να ανταγωνίζονται σε επιβλητικότητα τη φωνή του Till Lindemann. Μεγαλειώδης, στην αρ.41 του Β.Α.Μότσαρτ (ηχογράφηση της Mozarteum Orchestra του Salzburg, της εταιρίας Turnabout, 1974). Ταχύτατος και ακριβέστατος στο Fly With the Wind του McCoy Tyner, που εκτός από τη χαοτική παρτιτούρα της ορχήστρας έχει να αποδώσει και τα τύμπανα-πολυβόλα του Billy Cobham. Μυστηριακός, με το DooBop του Miles Davis, όπου φανερώνει τις εισηγμένες παραμορφώσεις στην τρομπέτα και την ευρεία χρήση gate-compressors στα τύμπανα.
Η τελευταία περίοδος της δοκιμής περιέλαβε την κεφαλή VDH Collibri, με τον PH-79 v.2 να αντικαθιστά τον προενισχυτή phono της Bonnec. Επιβεβαιώθηκαν όλα όσα διαπιστώθηκαν με την πιο προσιτή κεφαλή της Hana. Επιπλέον το ελληνικό phono stage, σε άμεση σύγκριση πλέον με μια ακριβότερη υλοποίηση, απέδειξε την ικανότητά του να μεταδίδει το συναισθηματικό φορτίο και την ικανότητα να «διαβάζει» πολύ εύκολα το σύνολο πλατό/βραχίονας/κεφαλή/καλωδίωση.
Φανερώνει αδυναμίες εύκολα, έστω με ευγενικό τρόπο. Διαθέτει (υπερ)αναλυτικές δυνατότητες, όλο αυτόν τον όγκο πληροφοριών όμως τον ενσωματώνει ανώδυνα στο μουσικό αποτέλεσμα. Και αυτό, υποθέτω, είναι που τον καθιστά τόσο μελωδικό. Απαιτεί όμως λεπτομέρεια στη ρύθμιση του πικάπ και ικανού επιπέδου σύστημα. Φαίνεται «εύκολο» στο ταίριασμα μηχάνημα αλλά δεν είναι ακριβώς ένα «μηχανάκι» για αρχάριους. Όπως ένα καλό, χειροποίητο μουσικό όργανο, που εξασφαλίζει καλό ήχο στον μέτριο παίχτη αλλά μαγεύει όταν παίζει μαζί του ο δεξιοτέχνης.
Από τον Κάμπο, με Αγάπη
Ομολογουμένως, αξίζουν συγχαρητήρια στην Echo Diastasis για τη δουλειά που έχει κάνει στον αναβαθμισμένο PH-79 v.2. Σε μια κατηγορία τιμής όπου ο ανταγωνισμός είναι έντονος και οι απαιτήσεις πολλές, διεκδικεί επάξια δεσπόζουσα θέση. Ως εκ τούτου, σας προτείνουμε να τον εξετάσετε σοβαρά, είτε θέλετε να αναβαθμίσετε το phono stage σας είτε αναζητάτε την ανανέωση του ήχου του συστήματός σας. Δεδομένης και της γενναίας έκπτωσης στους συνδρομητές του περιοδικού μας (25%), θα αποκτήσετε προενισχυτή phono διαχρονικής αξίας που κοιτάζει στα μάτια ακριβότερες υλοποιήσεις!
Overview
Echo Diastasis PH-79 v.2
Περιγραφή: Προενισχυτής Phono MM/MC
Είσοδοι: 2xPhono (RCA)
Έξοδοι: 1x Sinlge Ended (RCA)
Αντίσταση Εισόδου: 47k/1k/ 470/ 220/ 100/ 47 Ohm
Αντίσταση Εξόδου: <20 Ohms
Κέρδος: 41dB(MM)/ 60dB(MC High)/65dB(MC Low)
Επίπεδο Θορύβου MM: -90dBA (@5mV in)
Επίπεδο Θορύβου MC: -79dBA (@0,5mV in)
THD: 0,009%(MM)/0,011%(MC)
Ακρίβεια RIAA ιστάθμισης: <0,05dB/20Hz-100kHz
Διαστάσεις: 440x340x110mm (ΠΥΒ)
Βάρος: 9kg
Τιμή: €3.700 (€2.775 για τους συνδρομητές του Yellow Box)
info: Echo Diastasis, τηλ.: 2410.552.802, web: http://www.echodiastasis.com
Το review είναι από τον Γιάννη Καμαρινό και δημοσιεύεται στο δέκατο τρίτο τεύχος του YELLOWBOX._YB
